در این شکی نیست که مغز شما عضو شگفت انگیزی است اما مطمئناً کامل نیست. اما بیایید ببینیم چگونه مغزتان، شما را فریب می دهد؟ گاهی اوقات جزئیات مهم مانند قرارهای ملاقات، نام ها، تاریخ های مهم و … را فراموش می کند. یا ممکن است متوجه چیزهای ضروری در محیط شما نشود و باعث شود اشتباهاتی مرتکب شوید که ممکن است باعث آسیب دیدن شما شود، خود را در معرض خطر بیماری قرار دهد یا فقط آزاردهنده باشد. اگر تا به حال فراموش کرده اید که یادداشت کنید ماشین خود را کجا پارک کرده اید و برای همیشه به دنبال آن سرگردانی کرده اید، می دانید که چگونه می شود.
چگونه مغزتان، شما را فریب می دهد؟
ممکن است تمایل داشته باشید که این نوع اشتباهات را به عنوان خطاهای ساده بنویسید یا آنها را به گردن چیزهایی مانند استرس یا کمبود وقت بیاندازید. اما واقعیت این است که گاهی اوقات فرار مغزها مشکل ساز است. و اجتناب ناپذیر است. با این حال، درک چگونگی وقوع آن می تواند به شما کمک کند تا با این حواسپرتی ها مقابله کنید، به طوری که بتوانید به خوبی از خود و خانواده خود مراقبت کنید، ایمن بمانید و احساس کنید که کنترل زندگی خود را در دست دارید.
ذهن دوست دارد از میانبر استفاده کند
:max_bytes(150000):strip_icc():format(webp)/160002680_HighRes-56a792965f9b58b7d0ebcd86.jpg)
یکی از بزرگترین کاستی های مغز شما این است که اکثرا تمایل به تنبلی دارد. مثلا هنگام تلاش برای حل یک مشکل یا تصمیم گیری، ذهن اغلب به قوانین سردستی یا راه حل هایی بازمی گردد که در گذشته به خوبی کار کرده اند. در بسیاری از موارد، این یک رویکرد مفید و موثر است. استفاده از میانبرها به شما این امکان را می دهد که بدون نیاز به مرتب سازی سخت از طریق هر راه حل ممکن، سریع تصمیم بگیرید. اما گاهی اوقات این میانبرهای ذهنی، که به عنوان سوگیری شناختی شناخته می‌شوند ، می‌توانند شما را غافلگیر کنند و باعث اشتباه شوند.
به عنوان مثال، ممکن است از پرواز هواپیما وحشت داشته باشید زیرا ممکن است بلافاصله به چندین سقوط هواپیمای غم انگیز و پرمخاطب فکر کنید ولی در واقعیت، سفر با هواپیما در واقع بسیار ایمن‌تر از سفر با خودرو است، اما از آنجایی که مغز شما از یک میانبر ذهنی به نام سوگیری شناختی در دسترس استفاده میکند، شما فریب می‌خورید و باور می‌کنید که پرواز بسیار خطرناک‌تر از آن چیزی است که واقعاً هست. دانستن این موضوع شما را ایمن نگه نمی‌دارد، اما مطمئناً باید شما را در طول پرواز عاقل نگه دارد.
تفکر تحت تأثیر خطاهای شناختی پنهان است
:max_bytes(150000):strip_icc():format(webp)/107276984-56a792743df78cf77297404e.jpg)
اینها استعدادهایی هستند که می توانند بر نحوه درک شما از افراد (مانند اثر هاله ای ) و یا نحوه درک شما از رویدادها ( سوگیری پس بینی ) و جنبه هایی از یک موقعیت که هنگام تصمیم گیری به آن توجه می کنید (سوگیری اسنادی) تأثیر بگذارند.
یکی دیگر از این سوگیری ها، سوگیری تایید است که می تواند شما را به تاکید بیشتر یا حتی جستجوی چیزهایی سوق دهد که آنچه را قبلاً باور دارید تأیید می کند و در عین حال هر چیزی را که مخالف ایده های فعلی شما است نادیده می گیرد یا نادیده می گیرد.
چنین سوگیری های شناختی می تواند شما را از تفکر واضح و تصمیم گیری دقیق باز دارد و حتی در مورد امور مالی، سلامتی و حتی روش های تعامل شما در جهان تاثیر منفی بگذارد.
مغز دوست دارد بازی سرزنش را انجام دهد
:max_bytes(150000):strip_icc():format(webp)/mixed-race-boy-pointing-at-brother-who-s-covering-his-eyes-143382604-5b37660ac9e77c00376e8a89.jpg)
وقتی اتفاق بدی می افتد، طبیعی است که به دنبال مقصر بگردیم. با این حال، گاهی اوقات ما واقعیت را در اطراف خود معکوس می کنیم تا از عزت نفس خود محافظت کنیم. به عبارت دیگر، ما ممکن است اشتباه کرده باشیم اما نخواهیم مسئولیت آن را به عهده بگیریم.
به عنوان مثال، پس از یک روز بیرون رفتن در ساحل، متوجه می شوید که به شدت آفتاب سوخته شده اید. ممکن است به جای اینکه به این واقعیت فکر کنید که هرگز نتوانستید از آن درست استفاده کنید، به خود بگویید که کرم ضد آفتابی که استفاده می‌کردید خراب بوده است .
چرا درگیر سرزنش می شویم؟ محققان بر این باورند که بسیاری از سوگیری های اسنادی ما به عنوان راهی برای محافظت از عزت نفس و محافظت از ما در برابر ترس از شکست عمل می کنند. بر اساس این طرز تفکر، اتفاقات بدی برای شما به خاطر چیزهایی خارج از کنترل شما رخ می دهد. از سوی دیگر – و تا زمانی که این موضوع درست باشد هیچ چیز ناسالمی در مورد این موضوع وجود ندارد) – موفقیت‌های شما نتیجه ویژگی‌ها، مهارت‌ها، تلاش‌ها و سایر ویژگی‌های درونی شماست.
مغز می تواند در مقابل تغییر کور باشد
:max_bytes(150000):strip_icc():format(webp)/114824976-56a792785f9b58b7d0ebcbea.jpg)
در هر لحظه چیزهای زیادی در دنیا می گذرد که درک تمام جزئیات آن برای مغز دشوار است. در نتیجه، گاهی اوقات سخت است که تغییرات عمده‌ای را که درست جلوی چشمانمان اتفاق می‌افتند، را بطور کامل درک کنیم. این تغییر کوری نامیده می شود . در مطالعه ای، زمانی که دو طرف مکالمه در طی یک وقفه کوتاه مبادله شدند، اکثریت افراد حتی متوجه این تغییر نشدند.
محققان فکر می کنند ممکن است چند چیز در هنگام وقوع چنین اتفاقی رخ دهد. اگر مشغول تمرکز روی یک چیز هستید، به سادگی باید مقادیر عظیمی از اطلاعات دیگر را جمع آوری کنید که مغز شما در آن زمان نمی تواند آنها را تحلیل کند .
انتظارات نیز می توانند نقش مهمی ایفا کنند. آیا انتظار دارید زمانی که شما با کسی صحبت می‌کنید، ناگهان به شخص دیگری تبدیل شود؟ البته که نه – بنابراین چندان تعجب آور نیست که ممکن است یک تغییر عمده در موقعیت یا محیط خود را بر اساس پیش فرض ذهنی که دارید از دست بدهید.
حافظه آنقدرها که فکر می کنید قوی نیست
:max_bytes(150000):strip_icc():format(webp)/128897939-56a792793df78cf77297408a.jpg)
حافظه مانند یک دوربین فیلمبرداری نیست که رویدادها را دقیقاً همانطور که اتفاق می‌افتند با دقت حفظ کند. بسیار شکننده‌تر، نادرست‌تر و مستعد تأثیرپذیری از آن چیزی است که فکر می‌کنید.
به عنوان مثال، تحقیقات نشان می‌دهد که به طرز شگفت‌آوری این موضوع بسیار محتمل است که کسی را به خاطرات نادرستی از رویدادهایی که واقعاً رخ نداده‌اند، به خاطر بیاورید. در یک مطالعه ، دانشمندان دریافتند تماشای ویدیویی از افراد دیگر در واقع باعث شد تا شرکت‌کنندگان به این باور برسند که خودشان این کار را انجام داده‌اند.
ما همچنین تمایل داریم حجم عظیمی از اطلاعات را فراموش کنیم، از جزئیات پیش پا افتاده ای که هر روز به آنها برخورد می کنیم تا اطلاعات مهمی که نیاز داریم. الیزابت لوفتوس، کارشناس حافظه، پیشنهاد می کند که چند دلیل عمده پشت این نارسایی های حافظه وجود دارد . ناتوانی در بازیابی اطلاعات از حافظه، قربانی شدن خاطرات رقیب، ناتوانی در ذخیره اطلاعات در حافظه، و فراموش کردن عمدی خاطرات دردناک تنها تعدادی از علل احتمالی فراموشی هستند.
نتیجه گیری
مغز شما قادر به کارهای قابل توجه است، از یادآوری مکالمه ای که با یک دوست عزیز داشتید تا حل مسائل پیچیده ریاضی. اما از کامل بودن فاصله زیادی دارد. پس چه کاری می توانید انجام دهید؟
هیچ راهی برای جلوگیری از همه این مشکلات احتمالی وجود ندارد، اما آگاهی از سوگیری ها و خطاهای شناختی، کاستی های ادراکی و ترفندهای حافظه که مغز شما مستعد آن است می تواند کمک کند.
